38. Teatarski festival BiH FEDRA 2010.

IZVJEŠTAJ SELEKTORA

UVODNA REČ

1. OPŠTA BOLNICA, TEATAR TOTAL - VISOKO
2. POHVALA LUDOSTI, AMATERSKO POZORIŠTE NERETVA - KONJIC
3. POLICAJCI, GRADSKO POZORIŠTE TREBINJE - TREBINJE
4. ČEKAJUĆI GODOA, TEATAR FEDRA BUGOJNO
5. ALISA U ZEMLJI ČUDA, AMATERSKA POZORIŠNA TRUPA MILENIJUM - SRBAC
6. FAMILY, HRVATSKO AMATERSKO KAZALIŠTE TRAVNIK - TRAVNIK
7. TRI ČEKIĆA, BOSANSKO POZORIŠTE TEŠANJ - TEŠANJ
8. U LABIRINTI SEXUALNOSTI, POETSKI TEATAR MLADIH JUVENTA, SARAJEVO
9. KAD MRTVI UMREMO, POZORIŠTE MLADIH TUZLE TUZLA
10. PRINCEZA OD ROMANIJE, DRAMSKI STUDIO KULTURNOG CENTRA ISTOČNO NOVO SARAJEVO
11. HASANAGINICA, FILMSKO KAZALIŠNA UDRUGA LIPA, ORAŠJE i GRADSKO KAZALIŠTE JOZA IVAKIĆ, VINKOVCI
12. HANIBAL PODZEMNI, KUD "ADEM ALIĆ" GRAČANICA
13. ZLOČESTOBIJA, GRADSKO KAZALIŠTE MLADIH VITEZ

SELEKCIJA 38. TEATARSKOG FESTIVALA BIH BUGOJNO 2010.

1. OPŠTA BOLNICA, tekst Hriste Bojčeva, režija Jesenko Muzaferija, TEATAR TOTAL, Visoko

   Reditelj Jesenko Muzaferija jasno i dosljedno prati ideje pisca. Idejna potka ispletena je na pitanjima: da li se dogodilo samo ono što je zapisano? da li događaje treba zapisivati jer vremenom gube na objektivnosti i bivaju sačuvani od svake vrste zaborava? da li je sve onako kako izgleda na prvi pogled? kome i kakav značaj pružaju događaji iz života pribilježeni na papir? i da li je svijet pozornica ili bolnica?

   Sva pitanja koja problematizuje Bojčev, nesumnjivo govore o aktuelnosti ovog teksta danas i ovdje. Jednostavna, neusiljena, homogena gluma gotovo cijelog ansambla karakteriše ovu predstavu.

2. POLICAJCI, po tekstu Slavomira Mrožeka/adaptacija Željko Milošević, režija Željko Milošević, Gradsko pozorište Trebinje, Trebinje

   Pošto je napravio dramaturške intervencije na Mrožekovom tekstu, reditelj Milošević, likove drame smješta u crnu rupu, prostor koji jasno simboliše beznađe i mrak. Težište predstave stavljeno je na beskrupuloznost, glupost, neuništivost i sljepilo režima, onih koji mu služe kao i njegovih podanika. Ostalim elementima predstave, kao što su u ovom slučaju kostim i muzika podcrtava se ideja predstava, tako da se svi elementi odlikuju stilskim jedinstvom. Kao svijetlo na kraju tunela reditelj vidi umjetnost. Umjetnik je još jedini koji vidi svijet kakav jeste a svoj dar umjetnik nosi kao krst. Iako slobodan da ukaže na sve grozote koje ga okružuju ostaje duboko nesrećan nad svijetom koji ga okružuje i duboko zapitan u čemu je smisao izricanja istina.

3. ČEKAJUĆI GODOA, tekst Semjuel Beket, režija Suad Velagić, TEATAR FEDRA, Bugojno

   U rediteljskom iščitavanju Beketovog teksta Suad Velagić jasno i doslijedno prati tokove piščevih ideja. Reditelj svoje likove baca u prazan prostor, svojevrsnu vjetrometinu, kraj svijeta, mjesto gdje odavno niko ne dolazi a čini se ni da doći neće. Mjesto zaboravljeno od svih, gdje su oni koji su tu došli u potrazi za smislom, također zaboravljeni i prepušteni sebi. U pokušaju da smisao besmislenom daju i oni sami osvajaju sam vrh besmislenosti. Rafinirana igra, promišljenost te svojevrsni ironijski otklon čine kvalitet glumačkog ansambla ove predstave, kao i njen veliki kvalitet.

4. ALISA U ZEMLJI ČUDA, tekst Luis Kerol/dramatizacija Slađana Zrnić, režija Slađana Zrnić, Amaterska pozorišna trupa MILENIJUM, Srbac

   Panično bježeći od svijeta odraslih, gdje sve traži svoje opravdanje i objašnjenje, Alisa se sklanja u magični, bajkoviti svijet. Prije svega, zanimljivim i maštovitim izborom scenske rekvizite, te njenom neobičnom i prijemčivom upotrebom, Slađana Zrnić doprinosi uspješnoj scenskoj realizaciji ideje samog književnog djela Luisa Karola, od kojeg ona kao reditelj ne pravi odstupanje nego ga na taj način podcrtava. Tako postajemo svjedoci da je pozorište mjesto gdje se prave novi, magični svjetovi. I kao što Ljubomir Simović, u svom komadu Putujuće pozorište Šopalović, kroz monolog o šajkači daje uputstvo glumcu šta bi jedan predmet sve mogao biti, tako i Zrnićeva, maštovitom upotrebom rekvizite pokazuje da je jedan predmet, koji u praktičnom životu ima samo jednu svrsishodnu upotrebnu vrednost, u pozorišnoj predstavi može da bude sve ono čime ga glumac načini i povjeruje da jeste.

   Maštovitim koreografskim rješenjima izbjegnuta su komplikovana scenografska i kostimografska rješenja a uspješno inscenirane zahtjevne scene: čajanke, karata, povećanja i smanjenja Alise, te njeni silasci u rupu i sl.

5. FAMILY, tekst Ante Bilić, režija Ante Bilić, Hrvatsko amatersko kazalište, Travnik

   Family je pantomimska predstava sačinjena od niza scena iz bračnog života, dobro odabranih i poslaganih u jedan fini dramaturški niz. Predstavu karakteriše stilsko jedinstvo svih elemenata od kojih je sačinjena. Razigrana, plemenita, duhovita glumačka igra konstantno egzistira i pleše fini ples od suza do smijeha. Kvalitetna kolektivna igra je veliki potencijal ove predstave i jedan od značajnijih segmenata koji doprinose njenom kvalitetu. Scenografija, kostim, izbor muzike, scenski efekti nedvosmisleno su ubrani iz bašte pantomimskog pozorišta.

6. U LABIRINTU SEXUALNOSTI, po knjizi SEX ZA POČETNIKE Jasminke Petrović/dramatizacija Asja Krsmanović, režija Jasna Diklić, Poetski teatar mladih JUVENTA, Sarajevo

   Predstava U labirintu sexualnosti bi u pozorišnom smislu bila ono što je Politikin zabavnik u oblasti novinskih magazina, dakle od 7 do 77. Fina, pitka, angažovna predstava koja govori o svim teškoćama, mukama, ljepotama, predrasudama sa kojim se susreće tinejdžer kada stupa na to izazovno, uzbudljivo, nepoznato polje seksualnosti. Dobrom kolektivnom igrom, nizom koreografskih scena, finom angažovanošću, te neosoprnom strastvenom i poletnom glumačkom igrom karakteriše se predstava U labirintu sexualnosti.

7. HASANAGINICA, režija Dražen Ferenčina, Filmsko kazališna udruga LIPA, Orašje i Gradsko kazalište JOZA IVAKIĆ, Vinkovci

   Predstavu Hasanaginica karakteriše vrlo otvorena pozorišna forma. Od samog početka, svi učesnici predstave sjede na sceni. Kao što su oni, učesnici, na otvorenom, takođe reditelj otvoreno, koristeći se brehtovskim postupkom, progovara o lošim društvenim pojavama, što predstavi daje i kabaretsku notu. Žanrovski je predstava vrlo šarolika, te se u njoj pored elemenata kabarea, reditelj koristi elementima najčistijeg dramskog pozorišta, folklora, pozorišta u pozorištu i sl. Vrlo posebno, uzbudljivo kao i klasično iščitavanje poeme Hasanaginica, donosi u svojoj konačnici predstavu koja poziva na suze, smijeh i promišljanje.

POHVALA LUDOSTI, tekst Erazmo Roterdamski, režija Emir Gačanin, Amatersko pozorište NERETVA, Konjic

Monodramu Pohvala ludosti, organizatorima festivala predlažem za off program. Kao argumente navodim srčanu, plemenitu i promišljenju igru Ines Gačanin, značaj da se ovaj tekst čuje sa scene kao i želju da ovu predstavu vidi festivalska publika.

Banja Luka, 27. maj 2010. godine

Radmila Smiljanić, glumica i dramaturg